ในช่วงที่เศรษฐกิจชะลอตัว ค่าครองชีพสูง และการเข้าถึงสินเชื่อจากธนาคารยากขึ้น หลายคนในประเทศไทยเริ่มหันไปพึ่ง เงินกู้นอกระบบ หรือ เจ้าหนี้เงินสด ที่ไม่มีใบอนุญาตจากธนาคารแห่งประเทศไทย
แต่คำถามสำคัญคือ แหล่งเงินกู้นอกระบบเชื่อถือได้หรือไม่? และคุณควรระวังอะไรบ้างก่อนจะตัดสินใจกู้
เงินกู้นอกระบบคืออะไร?
เงินกู้นอกระบบหมายถึงการกู้เงินจากบุคคลหรือกลุ่มที่ไม่จดทะเบียนกับหน่วยงานของรัฐ เช่น บริษัทปล่อยกู้ที่ไม่มีใบอนุญาต หรือเจ้าหนี้ส่วนบุคคลที่คิดดอกเบี้ยสูง โดยไม่มีกฎหมายคุ้มครองผู้กู้
มักจะเจอในรูปแบบ:
- เงินกู้รายวันหรือรายสัปดาห์พร้อมดอกเบี้ยสูง
- เจ้าหนี้ที่ใช้โซเชียลมีเดียหรือแอปมือถือในการโฆษณา
- ไม่มีสัญญาเป็นลายลักษณ์อักษร
- ข่มขู่หรือทวงหนี้ด้วยวิธีที่ผิดกฎหมาย
ความเสี่ยงจากการกู้นอกระบบ
- ดอกเบี้ยสูงเกินจริง: มักคิดดอกเบี้ย 10-20% ต่อเดือน หรือมากกว่านั้น ซึ่งสูงกว่าที่กฎหมายกำหนด
- ไม่มีหลักประกันทางกฎหมาย: หากเกิดปัญหา คุณจะไม่สามารถร้องเรียนผ่านระบบศาลได้ง่าย
- การทวงหนี้รุนแรง: บางกรณีใช้วิธีข่มขู่ หรือประจานผ่านโซเชียลมีเดีย ทำให้เกิดความเครียดและอับอาย
- เสี่ยงสูญเสียทรัพย์สิน: หากใช้ของมีค่าเป็นประกัน อาจถูกยึดโดยไม่มีหลักฐาน
- ติดกับดักหนี้: ผู้กู้จำนวนมากต้องกู้ต่อเนื่องเพื่อจ่ายดอกเบี้ย ทำให้ไม่มีวันหมดหนี้
เหตุผลที่บางคนยังเลือกกู้นอกระบบ
- เข้าถึงง่าย: ไม่ต้องใช้เอกสารหรือสลิปเงินเดือน
- อนุมัติเร็ว: บางรายโอนเงินให้ทันทีภายในไม่กี่ชั่วโมง
- ไม่มีเครดิตบูโร: ผู้ที่มีประวัติเครดิตเสียอาจไม่สามารถขอสินเชื่อในระบบได้
ทางเลือกที่ปลอดภัยกว่า
1. แอปเงินกู้ที่ได้รับอนุญาตจากธนาคารแห่งประเทศไทย
เช่น Line BK, TrueMoney Loan หรือ Dolfin Money มีดอกเบี้ยตามกฎหมาย และมีระบบอนุมัติอัตโนมัติ ใช้เอกสารไม่มาก
2. สหกรณ์ออมทรัพย์หรือสถาบันการเงินชุมชน
เหมาะสำหรับผู้ที่อาศัยในต่างจังหวัด หรือไม่มีบัญชีธนาคารกับธนาคารพาณิชย์
3. กองทุนหมู่บ้าน หรือโครงการของรัฐ
มีโครงการช่วยเหลือผู้มีรายได้น้อย เช่น กองทุนพัฒนา SME, สินเชื่อเพื่อเกษตรกร เป็นต้น
สัญญาณเตือนของแหล่งกู้นอกระบบที่ควรหลีกเลี่ยง
- ไม่เปิดเผยชื่อบริษัทหรือบุคคล
- โฆษณาทาง Facebook หรือ LINE โดยไม่มีข้อมูลติดต่อชัดเจน
- ขอดาวน์ลิงก์แอปแปลก ๆ หรือเข้าถึงข้อมูลส่วนตัวในโทรศัพท์
- ไม่มีสัญญาเป็นลายลักษณ์อักษร
- เรียกเก็บค่าธรรมเนียมก่อนโอนเงิน
สิ่งที่ควรทำก่อนตัดสินใจกู้เงิน
- เช็กใบอนุญาตของผู้ให้กู้ผ่านเว็บไซต์ของธนาคารแห่งประเทศไทย
- เปรียบเทียบอัตราดอกเบี้ยและเงื่อนไขจากหลายแหล่ง
- คำนวณความสามารถในการชำระคืนรายเดือน
- อย่ากู้เงินเพื่อใช้จ่ายฟุ่มเฟือย เช่น ซื้อโทรศัพท์ใหม่หรือของแบรนด์เนม
แม้ว่า เงินกู้นอกระบบ อาจดูเป็นทางเลือกที่ง่ายและรวดเร็ว แต่ความเสี่ยงที่ตามมาอาจทำให้ชีวิตคุณแย่ลงอย่างมาก การเลือกกู้เงินผ่านช่องทางที่ปลอดภัยและถูกกฎหมาย ไม่เพียงแต่ปกป้องสิทธิของคุณ แต่ยังช่วยให้คุณมีโอกาสฟื้นตัวทางการเงินในระยะยาว