สำหรับมนุษย์เงินเดือนในประเทศไทย การบริหารการเงินในยุคเศรษฐกิจผันผวนอาจไม่ใช่เรื่องง่าย รายรับคงที่แต่รายจ่ายกลับไม่แน่นอน แถมยังมีสิ่งล่อตาล่อใจเต็มไปหมดในชีวิตประจำวัน ทั้งโปรผ่อน 0% แอปซื้อของ BNPL และบัตรเครดิตพร้อมวงเงินล่อใจ หากขาดวินัยและความรู้ทางการเงินเพียงพอ ก็อาจตกหลุมพรางโดยไม่รู้ตัว
วันนี้ Bat Kredit จะพาคุณไปรู้จัก 6 กับดักการเงินที่มนุษย์เงินเดือนมักตกลงไป พร้อมแนวทางป้องกันก่อนจะสายเกินไป
1. ใช้จ่ายหมดทุกเดือน ไม่เหลือเก็บ
หลายคนมีพฤติกรรมใช้จ่ายให้หมดพอดีกับเงินเดือนที่ได้รับ โดยไม่เหลือเก็บแม้แต่บาทเดียว พอเกิดเหตุฉุกเฉิน เช่น เจ็บป่วย รถเสีย หรือโดนเลิกจ้าง ก็ไม่มีเงินสำรอง ต้องพึ่งหนี้นอกระบบหรือบัตรเครดิต
วิธีป้องกัน: สร้างนิสัย “จ่ายตัวเองก่อน” โดยหักเงินเก็บทันทีเมื่อเงินเดือนออก เช่น 10-20% เข้าไปไว้ในบัญชีออมเงินหรือบัญชีลงทุน แล้วใช้จ่ายจากเงินที่เหลือเท่านั้น
2. ใช้บัตรเครดิตเกินกำลัง
บัตรเครดิตเป็นเครื่องมือทางการเงินที่มีประโยชน์ ถ้าใช้เป็น แต่สำหรับมนุษย์เงินเดือนจำนวนมาก กลับใช้ผิดวิธี เช่น จ่ายขั้นต่ำ หรือใช้จนเต็มวงเงิน โดยหวังว่า “เดี๋ยวเงินเดือนออกค่อยโปะ”
ผลลัพธ์คือดอกเบี้ยบาน และกลายเป็นหนี้สะสมที่จ่ายไม่หมดสักที
วิธีป้องกัน: ใช้บัตรเครดิตซื้อเฉพาะของจำเป็น และต้องมั่นใจว่าจะจ่ายคืนเต็มจำนวนภายในกำหนดทุกครั้ง ห้ามจ่ายขั้นต่ำเด็ดขาด และควรตรวจสอบวงเงินของตัวเองให้สัมพันธ์กับรายได้
3. ผ่อนทุกอย่างแบบ 0% จนเกินตัว
โปรโมชันผ่อน 0% เป็นสิ่งที่คนไทยนิยมมาก เพราะดูเหมือนจ่ายน้อยลง แต่เมื่อผ่อนหลายอย่างพร้อมกัน เช่น มือถือ ทีวี เครื่องฟอกอากาศ ก็ทำให้ภาระรายเดือนพุ่งสูง จนเงินเดือนแทบไม่เหลือ
วิธีป้องกัน: ก่อนจะผ่อนอะไร ให้คำนวณว่าภาระผ่อนรวมต่อเดือนไม่ควรเกิน 30-35% ของรายได้สุทธิ และไม่ควรผ่อนของหลายชิ้นในเวลาเดียวกัน
4. ไม่มีงบประมาณรายเดือน
มนุษย์เงินเดือนหลายคนไม่มีการวางแผนรายรับ-รายจ่าย หรือทำบัญชีรายเดือนเลย ทำให้ไม่รู้ว่าเงินหายไปไหน ใช้จ่ายเกินตัวโดยไม่รู้ตัว และสุดท้ายจบลงที่การใช้เงินเกิน
วิธีป้องกัน: สร้างงบประมาณประจำเดือนง่าย ๆ แค่จดรายรับ รายจ่ายประจำ และตั้งเป้าหมายการออม จากนั้นจดทุกการใช้เงินในแอปหรือสมุดบันทึกเพื่อปรับพฤติกรรม
5. ไม่ลงทุน คิดว่าเก็บเงินในบัญชีก็พอ
คนไทยจำนวนมาก โดยเฉพาะมนุษย์เงินเดือนวัยเริ่มต้น ยังกลัวการลงทุน เพราะคิดว่าเสี่ยง หรือไม่เข้าใจ สุดท้ายเก็บเงินไว้แต่ในบัญชีออมทรัพย์ ดอกเบี้ยต่ำจนแทบไม่ทันเงินเฟ้อ
วิธีป้องกัน: เริ่มเรียนรู้การลงทุนแบบง่าย เช่น กองทุนรวม หรือ DCA หุ้นพื้นฐานดี โดยลงทุนอย่างสม่ำเสมอ แม้จะเริ่มน้อยแต่ก็ยังดีกว่าไม่เริ่มเลย
6. ไม่วางแผนอนาคต เช่น เงินเกษียณหรือประกัน
มนุษย์เงินเดือนจำนวนไม่น้อยคิดว่าเรื่องเกษียณหรือประกันเป็นเรื่องไกลตัว ยังไม่จำเป็นต้องคิดตอนนี้ แต่ความจริงแล้ว การเตรียมพร้อมแต่เนิ่น ๆ จะช่วยลดภาระในอนาคตได้อย่างมาก
วิธีป้องกัน: ตั้งเป้าเกษียณที่ชัดเจน เช่น ต้องมีเงินเท่าไรถึงจะอยู่ได้อย่างไม่ลำบาก แล้วคำนวณเงินออมต่อเดือน และพิจารณาทำประกันสุขภาพหรือชีวิตแบบที่เหมาะกับรายได้และความจำเป็นของคุณ
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับกับดักการเงินของมนุษย์เงินเดือน
เงินเดือนน้อย ควรเริ่มเก็บเงินอย่างไร?
เริ่มจากเก็บเล็กผสมน้อย เช่น หัก 10% ของเงินเดือนเข้าเงินออมทันที และลดค่าใช้จ่ายไม่จำเป็นก่อน
ควรมีเงินสำรองฉุกเฉินเท่าไร?
อย่างน้อยควรมีเงินสำรอง 3-6 เท่าของค่าใช้จ่ายต่อเดือน เผื่อเหตุการณ์ไม่คาดฝัน
บัตรเครดิตควรมีไหม?
ควรมีเพื่อสร้างเครดิต แต่ต้องใช้ด้วยวินัย และไม่ควรมีเกิน 2 ใบ หากควบคุมการใช้ไม่ได้
ลงทุนแบบไหนดีสำหรับคนไม่มีเวลา?
กองทุนรวมแบบ DCA หรือ Robo-advisor เป็นทางเลือกที่ดี เหมาะกับคนไม่ชอบติดตามตลาด
สร้างวินัยก่อนสายไป
กับดักทางการเงินไม่ใช่เรื่องไกลตัว โดยเฉพาะสำหรับมนุษย์เงินเดือนที่ต้องจัดการรายรับ-รายจ่ายให้สมดุลในโลกที่เต็มไปด้วยความล่อใจ Bat Kredit ขอแนะนำให้คุณเริ่มสำรวจพฤติกรรมของตัวเองตั้งแต่วันนี้ แก้ไขจุดเสี่ยง และสร้างวินัยทางการเงินใหม่ เพื่อให้อนาคตทางการเงินของคุณมั่นคงและยั่งยืนกว่าเดิม